Recensie: Better than Something: Jay Reatard

jay reatard1

Op 24 augustus werd in de de filmzaal van De Balie in Amsterdam het docuportet over het garage-icoon Jay Reatard vertoond. Better than Something: Jay Reatard laat een intiem portret zien van een jongen die sinds zijn vijftiende geen rust meer heeft gekend in zijn leven en een voortdurend in strijd was met de wegtikkende minuten van het leven.

In de documentaire worden o.a. live beelden van de vijftienjarige Jimmy Lee Lindsey jr., zoals hij echt heet, getoond met zijn eerste band: The Reatards. Uit commentaren van nabestaanden, vrienden zoals Lost Sounds-lid Alicja Trout of Eric Friedl (bandlid ten tijde van The Bad Times, Lindsey’s eerste zij-project) komt een beeld naar voren van een loyale vriend die stelselmatig fysiek uit de bocht sprong en mensen graag op hun plek zette. Voor velen was Lindsey de woeste punker met losse handjes, die niet alleen zijn eigen bandleden regelmatig een klap verkoopt, maar ook het publiek slachtoffer maakte van zijn woede-uitbarstingen.

In de shots waarin hijzelf aan het woord is, is hier vrij weinig van terug te zien. Lindsay geeft een heel heldere mening over dingen zoals leven en dood, de tijd en het creatieve proces. Hij ging veel gebogen onder het vooroordeel dat hij altijd een agressieve barbaar zou zijn, omdat zijn muziek gewelddadig klonk en omdat hij en zijn band als een kudde woeste dieren op het podium stonden. Dat hij is het echt anders is en niet het beest op het podium kon hij simpel verklaren: “ Als ik blij ben, heb ik eindeloos veel energie om dingen te doen. Dan ren ik het liefst buiten rond, de hele dag. Als ik me verdrietig voel of niet goed in mijn vel zit, dan kruip ik in mijn studio en ga ik muziek maken. En dat is wat mensen zien en horen.”

Losgeslagen projectiel

In de stukken homevideo van de vijftienjarige Lindsay zie je een losgeslagen projectiel dat de longen uit zijn lijf schreeuwt en pas stopt als hij het welletjes vindt. Naarmate hij ouder werd veranderde hier weinig aan en de shows gingen nog even hard als toen hij vijftien was. Better than something toont ons een persoon die jong in de wereld van de garage en punk is gedoken en een bijna onmenselijke hoeveelheid muziek heeft geproduceerd in korte tijd. Het is dan ook niet zo vreemd dat je hem zich af hoort vragen of hij alles al heeft gehad voor zijn dertigste.

Better than something: Jay Reatard een product van de filmmakers Alex Hammond en Ian Markiewicz en is grotendeels geschoten in april 2009, toen Lindsey nog leefde. Deze beelden, afgewisseld met nog niet eerder vertoond materiaal van een concert en vele bijdragen van familie en vrienden, maken het een documentaire die fan of geen fan van begin tot eind zal boeien. De tijd zal blijven lopen en comfortabel zijn met de wereld is iets utopisch volgens Lindsey. Voor hem gold dat niet in slechts een trucje moest blijven hangen, maar dat je al je kunnen moet moest uitbuiten en dat je meer moest worden dan ‘ zomaar iets’.

Minja Sarovic